Con người hiện nay có thể sống tối đa bao nhiêu năm?

 Tuổi thọ là một điều khó xác định vì có rất nhiều yếu tố liên quan. Nhưng nghiên cứu mới cho rằng con người khó vượt qua mốc 115 tuổi.

Tuổi thọ trung bình của con người hiện đã tăng lên 90 - Ảnh: UNILAB

Các nhà nghiên cứu tại Trường đại học Erasmus Rotterdam (Hà Lan) đã xem xét tuổi thọ của 75.000 người ở Hà Lan qua đời trong 30 năm qua.

Bằng cách tính tuổi thọ của những người trong nghiên cứu, các nhà khoa học xác định tuổi thọ tối đa của một người trung bình là 90. Nhưng điều đó không có nghĩa là đến mốc 90 con người sẽ chết.

Các nhà nghiên cứu cho rằng con người thọ lắm có thể sống đến 115 tuổi và khó thể vượt quá mốc này.

Họ cũng phát hiện phụ nữ có tuổi thọ cao hơn nam giới một chút: tuổi thọ tối đa của phụ nữ là 115,7, còn đàn ông là 114,1 tuổi.

Giáo sư John Einmahl, một trong ba nhà khoa học thực hiện nghiên cứu, nói với Hãng tin AFP: “Tuổi thọ trung bình đã tăng lên. Tuy nhiên, mức trần tối đa vẫn không thay đổi".

Dù vậy, ông thừa nhận có những trường hợp con người vượt chuẩn mực và sống quá tuổi thọ tối đa kể trên.

Người đàn ông lớn tuổi nhất từng được kỷ lục Guinness thế giới xác nhận là một cụ ông người Nhật Bản tên Jiroemon Kimura, sống tới 116 tuổi. Ở phía nữ, nữ tu người Pháp André đã sống được 118 năm, trước khi qua đời vào đầu năm 2023. 

Người được Sách kỷ lục Guinness thế giới công nhận sống lâu nhất thế giới hiện nay là cụ bà Maria Branyas Morera, sinh ra ở Mỹ, năm nay 115 tuổi. Trong một cuộc phỏng vấn vào năm 2019, bà Morera cho rằng bà sống lâu nhờ "một cuộc sống trật tự và rất dễ chịu về mặt xã hội... một cuộc sống tốt đẹp, không thái quá". 

Tuổi thọ trung bình của người Việt: 73,7

Khi nói đến tuổi thọ của bất kỳ cá nhân nào, lối sống rõ ràng đóng một vai trò quan trọng. Từ chế độ ăn uống, tập thể dục đến các thói quen như uống rượu và hút thuốc đều có liên quan, và đều là những thứ mà con người có thể kiểm soát được. Và sau đó là sự hao mòn cơ thể nói chung đi kèm với sự lão hóa.

Dữ liệu của Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc (UNFPA) cho thấy tuổi thọ toàn cầu tính đến năm 2023 là 70,8 tuổi đối với nam và 76,0 tuổi đối với nữ, trung bình là 73,4 tuổi. Tuổi thọ thay đổi đáng kể theo vùng cũng như theo quốc gia và vào năm 2023, dao động theo vùng từ mức thấp nhất là 57,7 năm ở Tây Phi đến mức cao nhất là 82,7 năm ở Tây Âu.

Tại Việt Nam, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2023 tuổi thọ trung bình của dân số cả nước là 73,7 tuổi (năm 2022 là 73,6 tuổi), trong đó nam là 71,1 tuổi và nữ là 76,5 tuổi.

GIA MINH

 

Lần đầu sản xuất vải từ lá và quả dứa quy mô lớn

 Lần đầu tiên ở Việt Nam có đơn vị sản xuất nguyên liệu dệt may từ lá, quả dứa (khóm) đại trà, với sản lượng 18 tấn sợi mỗi tháng.

Hợp tác với nông dân và hợp tác xã Điện Biên, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Tiền Giang để thu hoạch lá dứa, quả dứa, startup Ecofa Việt Nam biến chúng thành tơ, sợi cho ngành dệt may. Đây là thành quả sau hơn 3 năm nghiên cứu, thử nghiệm của công ty này.

Quy trình sản xuất xơ thô và bông hóa xơ lá quả dứa trải qua 18 giai đoạn nhưng về cơ bản gồm tách xuất xơ dứa thô (cùng màu & độ dài) từ lá, rồi đánh bông xơ thô thành tơ (đảm bảo đồng đều màu, độ ẩm, dài & mảnh). Lúc này, tơ dứa mới được dùng kéo sợi, dệt vải.

Nhà sáng lập, kỹ sư Đậu Văn Nam, cho biết sản xuất sợi từ lá, quả dứa không mới nhưng trước đây chỉ dừng lại ở dạng truyền thống, nhỏ lẻ. Các phương thức kéo sợi bằng xơ dài thủ công không thể tạo ra sản lượng tơ đủ tiêu chuẩn vào nhà máy sợi, dệt. "Chúng tôi không muốn bỏ lỡ cơ hội là người đầu tiên", anh nói.

Vì vậy, giữa năm 2021, anh bắt đầu thử nghiệm sản xuất bông tơ dứa bằng máy do chính mình sáng chế. "Quy trình sản xuất tơ dứa quy mô lớn bằng máy được hoàn thiện dần qua nhiều năm thử nghiệm thất bại", Nam thừa nhận.

Quá trình này, startup tìm được đối tác cùng chí hướng là Bảo Lân Textile, một đơn vị có chuyên môn trong lĩnh vực R&D sợi vải sinh thái. Họ bắt tay nhau trong 3 năm trở lại đây để hoàn thiện toàn bộ chuỗi chế biến phế phẩm sau khi thu hoạch gồm lá và quả dứa thành vải có thể may quần áo.

Đến đầu năm nay, Ecofa đã có thể cung cấp 18 tấn tơ (pineapple cottonized fiber) từ hơn một triệu tấn lá quả dứa thu hoạch mỗi tháng. Công ty dự kiến sản lượng sẽ tăng lên 50 tấn mỗi tháng vào cuối năm 2025.

Nguồn nguyên liệu này của Ecofa sẽ cung cấp cho Bảo Lân Textile để dệt thành vải phục vụ ngành dệt, may mặc, thời trang, nội thất, với thương hiệu là Ananas. Tùy mục đích sử dụng, tơ lá quả dứa pha trộn tùy chỉnh với các sợi sinh thái khác như bông hữu cơ (organic cotton), bamboo biocell (một loại sợi trẻ sản xuất bằng công nghệ close loop system), lụa, len.

Từ đó, họ có thể tạo ra các chất liệu như jean, thun, khăn lông, vải dệt thoi, vải dệt kim. "Sợi vải dứa là chất liệu đã tồn tại nhưng chúng tôi đã cùng nhau phát triển như một thương hiệu mới mang tinh thần khởi nghiệp", Dave Quách, Nhà sáng lập Bảo Lân Textile nói.

Viện Nghiên cứu Dệt may TP HCM (VTRSI-TTC) và Tổ chức Kiểm tra & Phân tích kỹ thuật Nissenken (Nhật Bản) đã cấp chứng nhận cho 4 tính năng của vài từ lá quả dứa do 2 startup này phát triển, gồm: độ bền vải, khử mùi tự nhiên trên sợi, kháng khuẩn tự nhiên trên sợi, chống UV tự nhiên trên tơ lên đến 50+UPF.

Theo chuyên gia trong ngành dệt may, vải dứa được biết đến khoảng thế kỷ 17, nhiều nhất tại Philippines. Tuy nhiên, tất cả công đoạn làm vải phức tạp và chỉ bằng công cụ thô sơ nên sản lượng ít khiến giá cả đắt đỏ, hiếm người sử dụng. Chất liệu này bị lãng quên khi vải dệt công nghiệp giá rẻ lên ngôi sau thế kỷ 19.

Tuy nhiên, xu hướng tiêu dùng xanh đã thúc đẩy làn sóng khởi nghiệp, giúp "tái sinh" vải lá, quả dứa để ứng dụng rộng rãi vào đời sống hiện nay. Một số nước như Philippines, Costa Rica, Bangladesh cũng đã nghiên cứu và thương mại thành công sợi dứa thời gian qua.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó tổng thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), cho biết loại tơ sợi và vải mà 2 startup này trình làng đánh dấu bước ngoặt kết nối giữa ngành nông nghiệp trồng dứa và xu thế thời trang xanh toàn cầu.

"Trong bối cảnh ngành dệt may trong nước và thế giới còn thiếu nguyên liệu sản xuất hướng đến thời trang xanh, việc hai công ty thành công nghiên cứu & sản xuất đại trà, khép kín tơ sợi dứa đủ chất lượng làm vải may mặc có tác động tích cực đến nhu cầu và sự phát triển ngành, không chỉ tại Việt Nam", bà Mai nói.

Theo dự báo của công ty nghiên cứu thị trường The Business Research Company (Anh), quy mô thị trường sợi tự nhiên thế giới sẽ tăng trưởng từ 63,62 tỷ USD năm 2021 lên 77,12 tỷ USD vào năm 2026. Nhà sáng lập Dave Quách cho biết vải từ lá, quả dứa đang có triển vọng xuất khẩu tốt. Công ty anh đang thương thảo với một số đối tác thu mua nước ngoài và hiện chưa thể công bố thêm chi tiết.

Dỹ Tùng

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi

 Chế độ ăn 95% thực vật, ngủ đủ 8 tiếng, có mục đích sống, di chuyển cả ngày và có những người bạn lành mạnh là 5 điều giúp bạn sống lâu, sống khỏe.

1. Tuân thủ chế độ ăn dựa trên thực vật

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi© Được Ngoi sao cung cấp

Trong một video vào tháng 9/2023 trên Instagram, chuyên gia về tuổi thọ Dan Buettner nêu ra năm khuyến nghị hàng đầu, bắt đầu bằng việc duy trì một chế độ ăn toàn thực phẩm, dựa trên thực vật.

Trong bài đăng khác trên trang web Blue Zones (chỉ 5 vùng trên thế giới có tuổi thọ cao nhất), Buettner nói 95% thực phẩm phải đến từ thực vật hoặc sản phẩm thực vật. Việc hạn chế "protein động vật" là điều quan trọng, vì những người ở Vùng Xanh ăn ít thịt hơn nhiều.

Các khuyến nghị bổ sung bao gồm ăn khoảng 90 g cá, giảm thiểu sữa, ăn không quá ba quả trứng mỗi tuần, hạn chế đường, ăn vặt bằng các loại hạt và ăn ít nhất nửa cốc đậu nấu chín mỗi ngày. Nếu định ăn bánh mì, một thực phẩm chủ yếu ở ba trong số năm Vùng xanh, Buettner khuyên bạn nên chuyển sang dùng bột chua hoặc bánh mì nguyên hạt 100%.

Những người ở Vùng xanh uống cà phê, trà, nước và rượu vang. Rượu vang có thể giúp cơ thể hấp thụ các chất chống oxy hóa có nguồn gốc thực vật. Và nói chung, những người uống rượu điều độ có xu hướng sống lâu hơn những người không uống. Buettner nhấn mạnh điều độ đặc biệt quan trọng, cho biết hơn hai ly rượu vang cho phụ nữ và ba ly cho nam giới mỗi ngày có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

2. Ngủ đủ 8 tiếng

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi© Được Ngoi sao cung cấp

Lời khuyên thứ hai của Buettner là cố gắng ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày. Những người sống ở Blue Zones thường ngủ trong khoảng từ 8 đến 10 giờ.

Trong một bài đăng trên Instagram vào tháng 10/2022, Buettner viết: "Có một giấc ngủ ngon được cho là điều quan trọng nhất bạn có thể làm để kéo dài tuổi thọ và tận hưởng cuộc sống. Trên thực tế, nếu ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi ngày, bạn có thể sẽ kém hạnh phúc hơn 30% so với khi ngủ đủ 8 tiếng".

Ông nói thêm trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 10/2023: "Mọi người nghĩ họ phải tập tạ, chạy ba môn phối hợp hoặc phải đổ mồ hôi, nhưng thực tế, việc đi bộ mang lại cho bạn khoảng 90% giá trị hoạt động thể chất khi tập luyện cho một cuộc chạy marathon".

5. Tìm bạn bè có thói quen lành mạnh

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi© Được Ngoi sao cung cấp

Lời khuyên thứ năm và có lẽ là quan trọng nhất, theo Buettner, liên quan đến những người xung quanh bạn. "Hãy chọn ra bốn hoặc năm người bạn có thể tin cậy trong một ngày tồi tệ và họ cũng có những thói quen lành mạnh, bởi chúng tôi biết những thói quen tốt cho sức khỏe có tính lây lan. Khi nói đến tuổi thọ, không có giải pháp ngắn hạn nào cả", Buettner từng nói. "Bạn bè là những cuộc phiêu lưu lâu dài. Hãy kết bạn với những người bạn phù hợp và bạn sẽ có cơ hội tốt để đạt tới con số 100".

Theo Buettner, điều này đặc biệt quan trọng khi bạn trên 40 tuổi. "Điều này nghe có vẻ sáo rỗng, nhưng một phần ba người Mỹ trên 40 tuổi nói họ cô đơn - và nếu bạn cô đơn ở Mỹ, điều đó sẽ khiến tuổi thọ giảm đi khoảng 8 năm", ông cho hay.

Việc cố kết bạn khi bạn già đi có thể đáng sợ và Buettner thừa nhận đó không phải là quá trình dễ dàng nhất. Tuy nhiên, nếu bạn dành thời gian để gặp gỡ những người mới, anh tin đó là "sự đầu tư tốt nhất mà bạn có thể thực hiện cho chính mình".

Buettner khuyên nên tìm "những người bạn cùng chí hướng" bằng cách đi tình nguyện và làm điều gì đó bạn thích, cho dù đó là chăm sóc chó hay giao bữa ăn cho những người cần được giúp đỡ.

Hướng Dương (Theo Best Life)