Dưới trăng Quyên
đã gọi hè
Đầu tường lửa
Lựu lập lòe đâm bông.
Truyện Kiều - Nguyễn Du
Sự quan sát tình tế,
khả năng sử dụng ngôn ngữ và tài năng tả cảnh bậc thầy của ngòi bút Nguyễn Du
đã lột tả được cái hồn của cảnh. Tất cả làm hiện lên một bức tranh mùa hè đẹp,
sinh động nơi làng quê yên ả thanh bình.
Xin kể một Sự tích
chim quốc:
Có đôi vợ chồng hiếm
hoi, chỉ được một con trai, hỏi vợ cho đám nào anh cũng chê cả. Sau anh đi buôn
nước ngoài, sang đất Thục, các cô gái thấy anh thì phải lòng, trong đó có một
cô gái nhà quan. Cô gái về thưa với cha. Quan cho đòi anh ta đến gả cho làm vợ.
Hai người yêu nhau rất mực.
Lấy nhau được một
năm thì có thư nhà sang báo anh về. Về đến nhà, anh bị bố mẹ giữ lại không cho
đi buôn xa nữa. Anh ta nhớ vợ ngày một héo mòn. Sau hóa ra chim quốc, miệng lúc
nào cũng kêu: "Thục quốc! Thục quốc!".
12 lợi ích sức khỏe
của quả lựu
Lựu được xem là một
trong những loại trái cây tốt nhất cho sức khỏe. Trong quả lựu chứa một loạt
các hợp chất từ thực vật có lợi mà nhiều loại thực phẩm khác không thể so sánh
được. Các nghiên cứu đã cho thấy rằng chúng có thể có nhiều lợi ích cho cơ thể
và làm giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh khác nhau. Dưới đây là 12 lợi ích sức khỏe dựa
trên bằng chứng của quả lựu.
1. Lựu chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng.
Quả lựu có tên là
Punica granatum, là một loại cây bụi (a shrub) có quả màu đỏ. Được phân loại là
quả mọng, quả lựu có đường kính khoảng 5 đến 12cm. Quả có màu đỏ, tròn và trông
giống như một quả táo đỏ với phần đuôi của quả có hình như bông hoa.
Vỏ của quả lựu dày
và không ăn được, nhưng bên trong có hàng trăm hạt ăn. Mỗi hạt giống được bao
quanh bởi một lớp màu đỏ, có vị ngọt và mọng nước được gọi là vỏ hạt.
Hạt là những phần ăn
được của quả lựu, bạn có thể ăn sống hoặc chế biến thành nước ép lựu - nhưng
thương phần vỏ sẽ bị loại bỏ.
Lựu có thành phần
dinh dưỡng có giá trị cao - một chén vỏ hạt (174 gram) chứa:
Chất
xơ: 7 gram
Protein:
3 gram
Vitamin C: 30% RDI
Vitamin K: 36% RDI
Folate: 16% RDI
Kali: 12% RDI
Phần vỏ hạt của quả lựu rất ngọt, với
một cốc vỏ hạt lựu chứa 24 gam đường và 144 calo. Tuy nhiên, giá trị cao mà quả
lựu mang lại không chỉ do phần vỏ hạt mà còn do hợp chất thực vật, một số trong
đó có đặc tính dược liệu mạnh.
2. Lựu chứa hai hợp chất thực vật có đặc tính dược liệu mạnh
Lựu chứa hai hợp chất đặc trưng có
tác dụng có lợi cho cơ thể.
2.1. Punicalagins
Punicalagin là chất chống oxy hóa
cực kỳ mạnh có trong nước ép lựu và phần vỏ hạt. Hợp chất này có tác dụng mạnh
đến mức nước ép lựu đã được tìm thấy có hoạt tính chống oxy hóa cao gấp ba lần
rượu vang đỏ và trà
xanh. Chiết xuất và bột lựu thường được làm từ phần vỏ hạt, do hàm
lượng chất chống oxy hóa và Punicalagin cao.
2.2. Axit Punici
Axit Punicic được
tìm thấy trong dầu hạt lựu là thành phần axit béo chính trong phần vỏ hạt. Đây
là một loại axit linoleic liên hợp có tác dụng sinh học mạnh.
3. Lựu có tác dụng chống viêm mạnh
Viêm mãn tính là một
trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu của nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm bệnh
tim mạch, ung thư, tiểu
đường type 2, bệnh Alzheimer và
béo phì.
Lựu có đặc tính chống
viêm mạnh, phần lớn cơ chế trung gian bởi các đặc tính chống oxy hóa của
punicalagins. Các nghiên cứu trên ống nghiệm đã chỉ ra rằng chúng có thể làm giảm
phản ứng viêm tại đường tiêu hóa, cũng như trong ung thư vú và tế bào ung thư đại
tràng. Một nghiên cứu kéo dài 12 tuần ở
những người mắc bệnh
tiểu đường cho thấy 250ml) nước ép lựu mỗi ngày làm giảm các CRP (một chất chỉ
điểm viêm) và interleukin-6 lần lượt là 32% và 30%.
Nếu bạn quan tâm đến
việc giảm viêm trong cơ thể thì lựu là lựa chọn bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn
uống của bạn.
4. Lựu có thể giúp chống ung thư tuyến tiền liệt
Ung thư
tuyến tiền liệt là một loại ung thư phổ biến ở nam giới. Các
nghiên cứu thực hiện trong phòng thí nghiệm cho thấy, những hợp chất chiết xuất
từ quả lựu có thể làm chậm quá trình phân chia tế bào ung thư và thậm chí gây
hiện tượng chết theo chương trình, hoặc tiêu diệt các tế bào ung thư.
Kháng nguyên đặc hiệu
tuyến tiền liệt (PSA) là một chất chỉ thị trong máu cho bệnh ung thư tuyến tiền
liệt. Những người đàn ông có nồng độ PSA tăng gấp đôi trong một khoảng thời
gian ngắn có nguy cơ tử vong do ung thư tuyến tiền liệt.
Một nghiên cứu ở người
cho thấy rằng uống 237ml nước ép lựu mỗi ngày kéo dài thời gian nhân đôi PSA từ
15 tháng lên 54 tháng. Một nghiên cứu theo sau đó cũng cho thấy hiệu quả tương
tự bằng cách sử dụng một loại chiết xuất từ quả lựu có tên là POMx.
5. Lựu cũng có thể hữu ích chống ung thư vú
Ung thư vú là
một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Chiết xuất từ quả lựu có
thể ức chế sự sinh sản của các tế bào ung thư vú, thậm chí có thể giết chết một
số tế bào ung thư.
Tuy nhiên, các bằng
chứng hiện tại chỉ dựa trên các nghiên cứu được thực hiện phòng thí nghiệm. Cần
nhiều nghiên cứu hơn trước khi bất kỳ kết luận nào có thể được đưa ra.
6. Lựu có thể hạ huyết áp
Huyết áp cao (tăng
huyết áp) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra nhồi máu cơ
tim và đột quỵ. Trong
một nghiên cứu, những người bị tăng huyết áp đã giảm huyết áp đáng kể sau khi sử
dụng 150ml nước ép lựu mỗi ngày trong hai tuần. Các nghiên cứu khác đã tìm thấy
tác dụng tương tự, đặc biệt đối với huyết
áp tâm thu, là chỉ số lớn trong chỉ
số huyết áp.
7. Lựu có thể giúp
chống viêm khớp và đau khớp
Viêm khớp là
một vấn đề phổ biến ở cả các nước phát triển và đang phát triển. Có nhiều loại
viêm
khớp khác nhau,
nhưng hầu hết liên quan đến một số dạng viêm ở khớp. Các hợp chất thực vật
trong quả lựu có tác dụng chống viêm, điều đó có ý nghĩa rằng chúng có thể giúp
điều trị viêm khớp.
Các nghiên cứu trong
phòng thí nghiệm cho thấy rằng chiết xuất từ quả lựu có thể ngăn chặn các
enzyme được biết là gây tổn thương khớp ở những người bị viêm xương khớp.
Chiết xuất này cũng
đã được chứng minh là làm giảm viêm khớp ở chuột, nhưng bằng chứng từ nghiên cứu
dựa trên con người còn rất hạn chế cho đến hiện tại.
8. Nước ép lựu có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim
Bệnh tim hiện là
nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong trên thế giới. Đây là một căn bệnh phức tạp,
do nhiều yếu tố khác nhau. Axit Punicic, axit béo chính trong lựu, có thể giúp
bảo vệ chống lại một số bước trong quá trình phát triển bệnh tim mạch.
Một nghiên cứu kéo
dài 4 tuần ở 51 người có nồng độ triglyceride cao cho thấy 800mg dầu hạt lựu mỗi
ngày làm giảm đáng kể triglyceride và cải thiện tỷ lệ triglyceride-HDL.
Một nghiên cứu khác
đã xem xét tác dụng của nước ép lựu ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2
và cholesterol
cao. Nghiên cứu ghi nhận giảm đáng kể nồng độ cholesterol xấu LDL, cũng
như các cải thiện khác.
Nước ép lựu cũng đã
được chứng minh trong cả nghiên cứu trên động vật và người để bảo vệ các hạt
cholesterol LDL khỏi quá trình oxy hóa, một trong những bước quan trọng trong
con đường tiến tới bệnh tim mạch.
Cuối cùng, một phân
tích nghiên cứu đã kết luận rằng nước ép lựu làm giảm huyết áp, đây là một yếu
tố
nguy cơ chính của bệnh
tim mạch.
9. Nước ép lựu có thể giúp điều trị rối loạn cương
dương
Tổn thương oxy hóa
có thể làm giảm lưu lượng máu trong tất cả các cơ quan của cơ thể, bao gồm cả
mô dương vật. Nước ép lựu đã được chứng minh là giúp tăng lưu lượng máu và phản
ứng cương dương ở thỏ.
Trong một nghiên cứu
ở 53 người đàn ông bị rối loạn
cương dương, lựu dường như có một số lợi ích nhưng nó không có ý nghĩa
thống kê.
10. Lựu có thể giúp chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn
và nấm
Các hợp chất thực vật
trong quả lựu có thể giúp chống lại các vi sinh vật gây hại. Ví dụ, chúng đã được
chứng minh là có khả năng chống lại một số loại vi khuẩn cũng như nấm
men Candida albican.
Các tác dụng chống
vi khuẩn và chống nấm của lựu cũng giúp bảo vệ chống nhiễm trùng và viêm trong
khoang miệng như viêm
nướu, viêm nha chu và viêm miệng răng giả.
Ăn lựu giúp ngăn ngừa
bệnh viêm nha chu
11. Lựu có thể giúp cải thiện trí nhớ
Có một số bằng chứng
cho thấy lựu có thể cải thiện trí nhớ. Một nghiên cứu ở bệnh nhân phẫu thuật đã
phát hiện 2 gram chiết xuất từ quả lựu giúp ngăn ngừa sự thiếu hụt trong bộ
nhớ sau phẫu thuật.
Một nghiên cứu khác ở
28 người lớn tuổi có triệu chứng về trí nhớ cho thấy 237ml nước ép lựu mỗi ngày
đã cải thiện đáng kể các dấu hiệu của trí nhớ lời nói và trí nhớ hình ảnh. Các
nghiên cứu trên chuột cũng cho thấy rằng lựu có thể giúp chống lại bệnh
Alzheimer.
12. Lựu có thể cải thiện hiệu suất tập thể dục
Lựu rất giàu nitrat
đã được chứng minh giúp cải thiện hiệu suất tập thể dục. Một nghiên cứu trên 19
vận động viên chạy trên máy chạy bộ cho thấy một gram chiết xuất từ quả lựu
30 phút trước khi tập thể dục giúp tăng cường đáng kể lưu lượng máu, giảm sự mệt
mỏi, kéo dài thời gian tập luyện và tăng hiệu quả tập thể dục. Cần nhiều nghiên
cứu hơn, nhưng dường như lựu có thể có lợi cho các hoạt động thể chất.
Để cải thiện hiệu suất
tập thể dục, bạn có thể ăn lựu trước đó 30 phút
Tóm lại, lựu là một
trong những thực phẩm lành mạnh, chứa nhiều chất dinh dưỡng và các hợp chất thực
vật có tác dụng tốt. Chúng có nhiều lợi ích khác nhau và có thể giúp giảm nguy
cơ mắc các bệnh nghiêm trọng, bao gồm bệnh tim mạch, ung thư, viêm khớp và các
tình trạng viêm khác. Hơn nữa, ăn lựu có thể tăng hiệu suất bộ nhớ và các hoạt
động thể chất.
Nguồn tham khảo:
healthline.com