Cây cần tây là thảo dược thân thảo
có tác dụng thanh lọc máu, bồi bổ hệ thống thần kinh và cung cấp khoáng chất cần
thiết cho cơ thể. Ngoài ra Cần tây khi dùng ngoài da có thể điều trị vết
thương, trị mụn nhọt, ung thư, nứt nẻ da.
Toàn thân Cần tây: Rễ, củ, quả được chưng cất thành
tinh dầu, làm gia vị và để làm thuốc điều trị bệnh.
Cần tây xuất xứ từ bờ biển Đại Tây Dương và Địa Trung
Hải. Cần tây được trồng lâu đời tại các nước phương tây để ăn kèm và điều trị
bệnh cao huyết áp.
Hiện tại, cần tây được trồng nhiều ở nước ta, cho thu
hoạch quanh năm, thường dùng để ăn sống, ép nước hoặc chế biến kèm các món ăn
khác.
Trong cây Cần tây có đến 90,5% là nước. Các thành phần hóa học khác bao
gồm:
- Hợp
chất Nitơ: 1,95%
- Chất
béo: 0,07%
- Xenluloza:
1,15%
- Chất
tro, vitamin A, B, C và khoáng chất như Mg, Mn, Fe, Cu, K, Ca, Tyrosin,
Cholin, Axit Glutamic: 1,13%
Sau khi chưng cất thì lượng tinh dầu thu được là 2 – 3%. Tinh dầu không có
màu, rất loãng, mùi thơm đặc trưng. Thành phần chủ yếu của tinh dầu bao gồm:
- Cacbua
Tecpen
- D –
Limonen,
- Giaiacola
- Silinen
- Anhydrit
secdanoi
- Lacton
Sednolit
- Sesquitecpen
Stinben
II. Vị thuốc Cần tây
Rễ, thân, củ và lá Cần tây đều có tác dụng điều trị bệnh
Cần tây có vị chát, mùi nồng.
Tác dụng dược lý:
- Cần tây
chứa nhiều Canxi, sắt, Phospho, giàu Protid có thể tăng cảm giác thèm ăn,
xúc tiến tuần hoàn máu và bổ trí não.
- Cần tây
vị ngọt, tính mát có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, điều trị nhiều đàm,
đầy ngực, lao hạch,…
- Hóa
chất lưu hóa trong Cần tây có thể tiêu diệt vi khuẩn bao gồm cả các loại
vi khuẩn biến đổi gây sâu răng.
- Cần tây
giúp làm giảm hàm lượng Coletxtêrôn có thể ngăn ngừa các bệnh tim mạch,
tăng cường hệ thống miễn dịch, hạ huyết áp, điều trị thiếu máu.
- Cảm cúm
ăn Cần tây nóng có thể cải thiện các triệu chứng.
Chủ trị:
- Điều
trị suy nhược cơ thể do lao lực quá mức.
- Chữa
trị suy thượng thận, tiêu hóa kém.
- Hỗ trợ
cần bằng trạng thái thần kinh dễ bị kích thích, thiếu khoáng chất.
- Chữa
tràng nhạc (ho lao), thấp khớp, thống phong.
- Điều
trị sỏi niệu đạo, sỏi thận, viêm đường
tiết niệu.
- Hỗ trợ
cải thiện các bệnh lý về phổi, suy giảm chức năng gan, vàng da, thừa cân
béo phì.
- Dùng
ngoài da điều trị các vết thương, mụn nhọt, ung thư, khô nứt nẻ da.
III. Cách dùng – Liều lượng
Cách dùng:
- Ăn sống
- Ép nước
- Xào,
nấu chín (tiêu hóa dễ dàng hơn)
- Chiết
dịch từ thân câu hoặc hãm lá uống như nước trà
- Chiết
xuất lấy tinh dầu
- Nước
sắc Cần tây có thể dùng ngâm rửa điều trị tay, chân, da nứt nẻ
- Dùng
ngoài thì lấy dịch lá súc miệng, rửa miệng hoặc thoa đắp ngoài da
Liều dùng: Mỗi ngày dùng một cây Cần tây sắc nước uống hoặc ăn sống.
IV. Bài thuốc chữa bệnh từ vị thuốc Cần tây
Sử dụng Cần tây thường xuyên có thể phòng ngừa và điều trị một số bệnh lý
1. Trị chứng huyết áp cao
Để điều trị
chứng cao huyết áp, dùng 50 g cây Cần tây (cả thân và lá) sắc với 3 bát nước
con với lửa nhỏ. Khi cạn còn 1 chén là dùng được, chia thành 3 lần, uống trong
ngày.
Nước sắc Cần
tây có thể tăng tuần hoàn máu, bổ não. Ngoài ra, hoạt chất Apigenin có tác dụng
điều hòa huyết áp và tăng sự co giãn của mạch máu. Điều này giúp khí huyết lưu
thông tốt hơn và ngăn ngừa nguy cơ tăng huyết áp.
2. Chữa mỡ
trong máu cao
Dùng Cần tây
và Táo đen phân lượng bằng nhau sắc nước uống hàng ngày, có thể dùng thay nước.
Hoặc người bệnh cũng có thể sử dụng nước ép cây Cần tây để sử dụng hàng ngày.
Thời gian sử
dụng từ 30 – 45 ngày là mỡ trong máu sẽ giảm rõ rệt. Hàm lượng Magnesium và sắt
trong Cần tây có thể làm giảm lượng mỡ trong máu rất tốt. Ngoài ra, sử dụng
thường xuyên có thể điều trị chứng thiếu máu, xuất huyết,…
3. Trị bệnh
đi tiểu nước đục
Rễ Cần tây
cắt sát phần gốc, đường kính 2 cm, mang đi rửa sạch, đun nhỏ lửa cùng 500 ml
nước sạch. Đun đến khi cạn còn 200 ml là dùng được.
Uống khi đói
vào buổi sáng và tối. Sử dụng liên tục trong 3 – 7 ngày, nước tiểu sẽ trong trở
lại như bình thường.
4. Trị bệnh
gout, nhiễm trùng máu, phong thấp
Chất kiềm có
trong cây Cần tây có thể trung hòa Axit trong máu. Do đó, thường xuyên bổ sung
cần tây có thể hạn chế và điều trị các chứng bệnh Gout,
nhiễm trùng máu và phong thấp ra
mồ hôi tay chân.
Người bệnh
có thể bổ sung cần tây vào công thức nấu ăn hoặc ép nước dùng uống mỗi ngày.
5. Giúp
xương chắc khỏe, tăng chiều cao
Cần tây chứa
nhiều Canxi, magie, Vitamin K có thể giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ làm tăng
chiều cao hiệu quả. Bên cạnh đó, trong Cần tây có chứa hoạt chất kháng viêm tự
nhiên Polyacetylene giúp điều trị viêm xương khớp.
Bổ sung Cần
tây vào bữa ăn hàng ngày, ép nước uống hoặc sử dụng tinh chất cần tây thường
xuyên để hỗ trợ các vấn đề xương khớp.
6. Bệnh
đường hô hấp
Người có vấn
đề về đường hô hấp có thể dùng hạt Cần tây để sắc lấy nước uống. Ngoài ra, nước
sắc hạt Cần tây còn hỗ trợ điều trị bệnh suyễn, lao phổi, viêm màng phổi, viêm phế quản,…
7. Chữa mất
ngủ
Trong cây
Cần tây có chứa chất kiềm có thể làm giảm căng thẳng và làm dịu các dây thần
kinh. Vì vậy sử dụng Cần tây thường xuyên có thể hỗ trợ người dùng có giấc ngủ
sâu và ổn định hơn.
Trong bữa
cơm tối, có thể sử dụng các món ăn có chứa Cần tây hoặc dùng một cốc nước ép
Cần tây tươi để hỗ trợ giấc ngủ.
8. Ngừa sỏi
thận
Thường xuyên
sử dụng Cân tây có thể ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị sỏi thận.
Sở dĩ
Cần tây có tác dụng như vậy vì chúng có chứa những chất độc nhất vô nhị
9. Giảm hàm lượng cholesterol cao
trong cơ thể
Khả năng
giảm cholesterol làm Cần tây trở nên hữu ích trong việc cải thiện và duy trì
sức khỏe tim mạch. Cần tây chứa một loại hợp chất độc nhất vô nhị gọi là
3-n-butylphthalide (tên viết tắt là BuPh) có công dụng giảm lượng lipid máu
(hay còn gọi là mỡ máu) trong cơ thể.
10. Giảm viêm
Cần tây chứa
các chất chống oxy hóa và polysaccharide (một loại phân tử carbohydrate) được
biết có tác dụng như chất kháng viêm, đặc biệt là chất chống oxy hóa flavonoid
và polyphenol. Những chất này hỗ trợ sức khỏe toàn diện, đặc biệt cho người lớn
tuổi, bằng cách chống lại các tác hại của gốc tự do (hay còn gọi là mất cân
bằng oxy hóa) làm cơ thể bị viêm. Viêm nhiễm thường là nguyên nhân của bệnh mạn
tính như ung thư, tim mạch, viêm khớp…
11. Hỗ trợ giảm cân
Cần tây đặc
biệt ít calo và là thực phẩm quý giá giúp bạn giảm cân. Nó giúp cơ thể điều
chỉnh trao đổi chất béo lipid, giàu dinh dưỡng và rất ít calo. Điều này là quý
giá với những người béo phì, thừa cân, đặc biệt với các chị em phụ nữ quá béo. Ăn thực phẩm
này giúp giảm cân đáng kể.
Ngoài ra, các nhà khoa học còn khẳng định rằng ăn Cần tây thường xuyên sẽ bảo
vệ được lá gan của chúng ta ngày càng khỏe mạnh.
12. Giúp gan
hoạt động tốt hơn
Gan là cơ quan quan trọng hàng đầu trong việc bài độc cho cơ thể. Bạn sẽ
gặp ngay các vấn đề về da, về thân nhiệt nếu gan hoạt động không tốt. Các chất
dinh dưỡng trong Cần tây giúp tăng quá trình bài độc, giảm được triệu chứng men
gan tăng cao, thanh lọc, mát gan. Bạn có thể sử dụng nước ép Cần tây hay đơn
giản dùng Cần tây trong các món ăn để bảo vệ sức khỏe lá gan của mình.
13. Nâng cao
hiệu quả điều trị các bệnh về mắt
Bạn có biết tinh chất có trong
Cần tây khi chuyển dạng chiết xuất được sử dụng để tra mắt hàng ngày có thể
giúp quá trình điều trị các bệnh về mắt hiệu quả hơn? Nghiên cứu chỉ ra mỗi
ngày bạn sử dụng loại thuốc nhỏ mắt có chất trong Cần tây sẽ giảm nguy cơ mắc
đục thủy tinh thể, phòng chống thoái hóa hoàng điểm.
14. Chống
lão hóa
Việc giữ gìn vẻ đẹp, sự trẻ
trung ở bất kỳ đối tượng nào, nhóm độ tuổi từ trung niên luôn được mọi người
quan tâm. Tận dụng những tác dụng của Cần tây trong việc ngăn ngừa, hạn chế quá
trình lão hóa là điều bạn nên áp dụng.
Sử dụng nước ép Cần tây thường
xuyên sẽ giúp bạn duy trì được vẻ trẻ trung nhờ chất chống oxy hóa kèm theo
lượng vitamin K dồi dào. Ngoài ra, việc tiếp nạp lượng nước lớn đó sẽ giúp da
tăng độ đàn hồi, mềm mại và tươi sáng hơn.
V. Lưu ý khi sử dụng cây Cần tây
Theo y học
cổ truyền, Cần tây vị ngọt, đắng, tính mát có thể ích khó, lợi tỳ, điều hòa khí
huyết, thanh nhiệt, giảm ho,… Tuy nhiên, để sử dụng Cần tây đạt hiệu quả tốt
nhất, người dùng nên lưu ý:
- Cần tây
xung khắc với dưa chuột. Do đó, không dùng hai sản phẩm này cùng nhau.
- Hải sản
như sò lông, nghêu, hàu có tính hàn. Do đó, kết hợp chung dễ làm cơ thể bị
lạnh, thiếu dương khí, gây ra một số bệnh lý.
- Thịt
thỏ dùng kèm Cần tây có thể gây rụng tóc.
Một số đối
tượng không nên dùng Cần tây:
- Người
huyết áp thấp không nên dùng Cần tây thường xuyên.
- Người
có bệnh ngoài da sử dụng Cần tay có thể gây ngứa, lở loét, vẩy nến.
- Phụ nữ
mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Cần tây có thể gây ra tình trạng
lưu thai ngoài ý muốn.
- Người
hư tỳ nhược dùng Cần tây có thể làm tổn thương trung dương, ảnh hưởng đến
hệ tiêu hóa.
Thông tin về cây Cần tây trong bài viết này được tập hợp từ Cây thuốc Việt
Nam, Thuốc dân tộc và nhiều trang WEB có liên quan. Người dùng quan tâm, vui
lòng trao đổi thêm với thầy thuốc hoặc người có chuyên môn. Trân trọng cảm
ơn.
Mời xem V-Clip https://bit.ly/2Te4WDY
Mời xem V-Clip https://bit.ly/2Te4WDY