Giảm axit uric nên chọn ăn loại sữa chua nào?

 KIỀU VŨ (TỔNG HỢP TỪ HEALTHXCHANGE & LARK) 

Axit uric cao sẽ dẫn tới bệnh gout. Chế độ ăn cho người mắc bệnh gout luôn là vấn đề được quan tâm. Trong đó, nên ăn loại sữa chua nào để có thể góp phần giảm được axit uric.

Sữa chua có thể hỗ trợ giảm và ổn định lượng axit uric. Ảnh: Sưu tập

Nồng độ axit uric được kiểm soát

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sữa chua là một trong các thực phẩm bổ sung tốt cho việc phòng và chữa bệnh gout. Việc sử dụng sữa chua với lượng và tần suất hợp lý sẽ giúp kiểm soát nồng độ axit uric trong máu hiệu quả, từ đó hạn chế tối đa tình trạng kết tủa urat ở thận.

Lượng axit uric trong máu được loại bỏ và ổn định nhờ sữa chua vì trong loại sản phẩm lên men này chứa nhiều hệ vi sinh vật có lợi cho đường ruột. Những chủng lợi khuẩn này có tác dụng chuyển hóa đường đa thành đường đơn, đồng thời giúp chuyển hóa đạm trong sữa thành các axit amin. Từ đó kích thích hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giúp loại bỏ và làm ổn định lượng axit uric trong máu, duy trì lượng đường huyết ổn định, ngăn ngừa bệnh gout tái phát.

Người có axit uric cao và mắc bệnh gout chú ý khi chọn sữa chua

Cùng với sữa chua không đường hoặc ít đường, muốn giảm axit uric thì nên dùng sữa chua ít béo hoặc tách béo. Sữa chua ít béo là sản phẩm đã giảm bớt lượng chất béo trước khi tiến hành lên men. Trong mỗi hộp sữa chua ít béo có khoảng 2 - 5g chất béo. Sữa chua tách béo là sản phẩm ít chua hơn các sản phẩm khác, ít hơn 0,5% chất béo từ sữa nhưng vẫn cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể. Đây là 2 loại sản phẩm thích hợp cho người mắc bệnh gout sử dụng hằng ngày.

Sữa chua uống cũng là một lựa chọn cho người axit uric cao và mắc bệnh gout. Ảnh: Sưu tập

Ngoài ra, sữa chua uống cũng là sản phẩm có thể hỗ trợ được cho người mắc bệnh gout. Đây là sản phẩm được sản xuất dưới dạng thể lỏng với nhiều hương vị thơm ngon nên mang lại nhiều lựa chọn cho người dùng.

Một điều quan trọng là nên chọn loại sữa chua không đường hoặc ít đường. Bên cạnh đó cần chọn loại sữa chua có hàm lượng protein thấp hơn để tốt cho người mắc bệnh gout.

 

TĂNG AXIT URIC, NGUYÊN NHÂN TĂNG BỆNH GÚT

  HƯƠNG SƠN

Tăng axit uric máu là nguyên nhân gây ra bệnh gout. Ảnh ghép: HƯƠNG SƠN© Lao Động

Khi biết chính xác chỉ số axit uric đạt ở ngưỡng nào, chúng ta có thể chủ động điều chỉnh sức khỏe của mình một cách hợp lý, tránh biến chứng nặng hơn.

ThS.BS Nguyễn Thị Phương - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cho biết, nồng độ axit uric trong máu tăng cao, vượt qua mức bình thường là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh gout. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đều xảy ra theo cơ chế này.

Chỉ số axit uric bình thường nằm trong khoảng từ 2,5 - 7,0 mg/dL ở nam và 1,5 - 6,0 mg/dL ở nữ.

Axit uric tồn tại trong huyết thanh/huyết tương, mô và tế bào với điều kiện sản xuất và đào thải ổn định. Hầu hết các mô trong cơ thể đều có khả năng tạo ra axit uric, tuy nhiên quá trình đào thải chủ yếu chỉ diễn ra ở thận.

Tăng axit uric máu là nguyên nhân gây ra bệnh gout. Chỉ số axit uric cao được xác định như sau: >6,0 mg/dL ở nữ; 7,0 mg/dL ở nam; Trẻ em và thanh thiếu niên là >5,5 mg/dL

Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tăng axit uric trong máu không gây ra bệnh gout.

Bệnh gout có thể tự khỏi, triệu chứng biến mất trong vòng vài ngày hoặc vài tuần trong khi chỉ số axit uric vẫn vượt ngưỡng ổn định.

Cũng theo bác sĩ Phương, hiện nay, xét nghiệm máu và nước tiểu để kiểm tra nồng độ axit uric trong cơ thể chính xác. Sau khi biết chỉ số axit uric bao nhiêu thì bị gout, người bệnh nên tìm hiểu phương pháp kiểm soát hiệu quả khi giá trị axit uric quá cao. Quá trình điều trị phụ thuộc vào triệu chứng hoặc mức độ nghiêm trọng của tình trạng viêm/nhiễm trùng.

KIỂM SOÁT UXIT URIC

Kiểm soát axit uric hiệu quả với 8 loại nước uống quen thuộc

THÙY DUNG ( DỊCH NDTV )  

 Lượng axit uric trong máu sẽ giảm đáng kể nếu bạn thường xuyên sử dụng các loại nước uống dưới đây.

1.Kiểm soát axit uric với nước chanh

Nước chanh có tính axit mạnh, có thể làm tăng nhẹ độ pH trong máu và dịch lỏng trong cơ thể. Uống nước chanh tạo thành dung môi của axit đồng hóa, tạo ra tính kiềm trong cơ thể và nước tiểu. Nhờ đó, tăng tốc độ loại bỏ axit dư thừa ra khỏi cơ thể, hỗ trợ việc đưa nồng độ axit uric về ngưỡng bình thường.

Với phương pháp này, bạn nên pha nước chanh tươi với nước ấm và sử dụng trước khi ăn sáng. Duy trì thói quen này hàng ngày sẽ giúp lượng axit uric được kiểm soát một cách nhanh chóng và hiệu quả.

2.Uống giấm táo để kiểm soát axit uric

Táo là loại thực phẩm giàu axit malic có khả năng trung hòa axit uric. Nhờ vậy, việc bổ sung giấm táo vào khẩu phần ăn hàng ngày là cách làm vừa đơn giản, vừa hiệu quả trong việc kiểm soát lượng axit uric.

Bạn có thể pha loãng 1-2 thìa giấm táo với nước ấm để uống trước mỗi bữa ăn sẽ giúp giảm lượng axit uric trong máu. Hãy duy trì thói quen này từ một đến hai lần mỗi ngày để đạt được hiệu quả tối đa.

Axit uric sẽ được kiểm soát hiệu quả nếu bạn có thể duy trì thói quen các loại nước ép có lợi. Đồ họa: Thùy Dung

3.Sử dụng nước ép quả anh đào

Trong thành phần của quả anh đào chứa các hợp chất có khả năng giảm viêm và giảm nồng độ axit uric. Sử dụng nước ép anh đào tươi mỗi ngày sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh gout và những triệu chứng do bệnh gây ra.

4.Giảm axit uric trong máu với trà gừng

Gừng là loại thực phẩm có tính chống viêm hiệu quả, có thể giúp kiểm soát nồng độ axit uric và giảm đau. Bạn có thể ngâm lát gừng tươi trong nước nóng 5–10 phút, thêm một thìa cafe mật ong hoặc nửa quả chanh để tạo hương vị và sử dụng 2-3 lần mỗi ngày để cảm nhận sự thay đổi rõ rệt.

5.Sữa nghệ giúp cải thiện chỉ số axit uric

Nghệ có chứa chất curcumin, có tác dụng chống viêm, giúp giảm nồng độ axit uric nhanh chóng. Sử dụng một thìa cà phê bột nghệ cùng một cốc sữa ấm và uống đều đặn trước khi đi ngủ để có kết quả tốt nhất.

6.Nước ép dưa chuột

Dưa chuột có hàm lượng nước cao và khả năng thúc đẩy quá trình hydrat hóa và loại bỏ độc tố, bao gồm cả axit uric. Sử dụng một cốc nước ép dưa chuột vào các bữa ăn phụ là ý tưởng hay cho những ai vừa muốn giảm cân, vừa muốn kiểm soát lượng axit uric trong máu.

7.Kiểm soát axit uric với nước ép dưa hấu

Trong dưa hấu có chứa các hợp chất như citrulline, chất xơ, hàm lượng kali dồi dào. Khoáng chất này có tác dụng giãn mạch, hạ huyết áp, hỗ trợ tăng cường đào thải axit uric qua thận. Vì thế, những bệnh nhân mắc bệnh gout có thể kết hợp sử dụng nước ép dưa hấu để hỗ trợ kiểm soát tốt nồng độ axit uric trong máu và ngăn ngừa sỏi thận.

8.Uống baking soda để kiểm soát axit uric

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng baking soda giúp điều chỉnh hàm lượng axit uric. Bởi baking soda có thể duy trì tình trạng kiềm trong cơ thể khiến axit uric dễ hòa tan hơn và hỗ trợ đào thải axit uric một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ, không nên tự ý áp dụng phương pháp này thường xuyên và kéo dài bởi nó có thể dẫn đến những tác dụng phụ không mong muốn.

 Người có axit uric cao cần bổ sung những chất dinh dưỡng nào?

HOÀNG XUYẾN (THEO ABOLUOWANG)

Việc kiểm soát chế độ ăn uống và bổ sung những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể là những phương pháp điều trị cơ bản cho người có axit uric cao. Dưới đây là những chất dinh dưỡng cần thiết cho người có axit uric cao mà bạn cần biết.

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi

 Chế độ ăn 95% thực vật, ngủ đủ 8 tiếng, có mục đích sống, di chuyển cả ngày và có những người bạn lành mạnh là 5 điều giúp bạn sống lâu, sống khỏe.

1. Tuân thủ chế độ ăn dựa trên thực vật

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi© Được Ngoi sao cung cấp

Trong một video vào tháng 9/2023 trên Instagram, chuyên gia về tuổi thọ Dan Buettner nêu ra năm khuyến nghị hàng đầu, bắt đầu bằng việc duy trì một chế độ ăn toàn thực phẩm, dựa trên thực vật.

Trong bài đăng khác trên trang web Blue Zones (chỉ 5 vùng trên thế giới có tuổi thọ cao nhất), Buettner nói 95% thực phẩm phải đến từ thực vật hoặc sản phẩm thực vật. Việc hạn chế "protein động vật" là điều quan trọng, vì những người ở Vùng Xanh ăn ít thịt hơn nhiều.

Các khuyến nghị bổ sung bao gồm ăn khoảng 90 g cá, giảm thiểu sữa, ăn không quá ba quả trứng mỗi tuần, hạn chế đường, ăn vặt bằng các loại hạt và ăn ít nhất nửa cốc đậu nấu chín mỗi ngày. Nếu định ăn bánh mì, một thực phẩm chủ yếu ở ba trong số năm Vùng xanh, Buettner khuyên bạn nên chuyển sang dùng bột chua hoặc bánh mì nguyên hạt 100%.

Những người ở Vùng xanh uống cà phê, trà, nước và rượu vang. Rượu vang có thể giúp cơ thể hấp thụ các chất chống oxy hóa có nguồn gốc thực vật. Và nói chung, những người uống rượu điều độ có xu hướng sống lâu hơn những người không uống. Buettner nhấn mạnh điều độ đặc biệt quan trọng, cho biết hơn hai ly rượu vang cho phụ nữ và ba ly cho nam giới mỗi ngày có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

2. Ngủ đủ 8 tiếng

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi© Được Ngoi sao cung cấp

Lời khuyên thứ hai của Buettner là cố gắng ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày. Những người sống ở Blue Zones thường ngủ trong khoảng từ 8 đến 10 giờ.

Trong một bài đăng trên Instagram vào tháng 10/2022, Buettner viết: "Có một giấc ngủ ngon được cho là điều quan trọng nhất bạn có thể làm để kéo dài tuổi thọ và tận hưởng cuộc sống. Trên thực tế, nếu ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi ngày, bạn có thể sẽ kém hạnh phúc hơn 30% so với khi ngủ đủ 8 tiếng".

Theo Buettner, cách để có được 8 giờ thoải mái là ngủ trong phòng tối hoàn toàn, tắt tất cả thiết bị điện tử và đặt bộ điều chỉnh nhiệt ở mức khoảng 21 độ C độ, vì đây là nhiệt độ lý tưởng để ngủ cho hầu hết mọi người.

3. Nhận biết và có ý thức về mục đích sống

Theo Buettner, những người ở Vùng xanh cũng có ý thức quan trọng về mục đích sống.

Người Nhật còn có một từ để chỉ mục đích sống là "ikkigai" - và nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có thể truyền đạt mục đích này sẽ sống lâu hơn. Một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ (JAMA) cho thấy mối liên hệ giữa mục đích sống với nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn sau tuổi 50, trong khi một nghiên cứu năm 2014 cũng minh họa mối tương quan giữa việc có mục tiêu rõ ràng trong cuộc sống và tuổi thọ.

Trong một video ngày 2/1, Buettner gợi ý một "bài tập khá đơn giản" để xác định mục đích sống. "Lấy một tờ giấy, vẽ ra bốn cột và liệt kê những việc bạn thích làm, rồi ngay bên cạnh viết những đam mê, những gì bạn giỏi, sau đó xem xét những điểm tương đồng về năng khiếu của bạn ở đâu, bạn có thể đặt những niềm đam mê và kỹ năng này vào đâu để phát huy", ông nói. "Một khi đã hiểu rõ điều đó, nếu bạn thiết kế sự nghiệp xoay quanh sự giao thoa của những điều này, thì bạn đang chuẩn bị cho sự thành công".

4. Di chuyển tự nhiên suốt cả ngày

5 điều giúp bạn sống thọ 100 tuổi© Được Ngoi sao cung cấp

Lời khuyên thứ năm và có lẽ là quan trọng nhất, theo Buettner, liên quan đến những người xung quanh bạn. "Hãy chọn ra bốn hoặc năm người bạn có thể tin cậy trong một ngày tồi tệ và họ cũng có những thói quen lành mạnh, bởi chúng tôi biết những thói quen tốt cho sức khỏe có tính lây lan. Khi nói đến tuổi thọ, không có giải pháp ngắn hạn nào cả", Buettner từng nói. "Bạn bè là những cuộc phiêu lưu lâu dài. Hãy kết bạn với những người bạn phù hợp và bạn sẽ có cơ hội tốt để đạt tới con số 100".

Theo Buettner, điều này đặc biệt quan trọng khi bạn trên 40 tuổi. "Điều này nghe có vẻ sáo rỗng, nhưng một phần ba người Mỹ trên 40 tuổi nói họ cô đơn - và nếu bạn cô đơn ở Mỹ, điều đó sẽ khiến tuổi thọ giảm đi khoảng 8 năm", ông cho hay.

Việc cố kết bạn khi bạn già đi có thể đáng sợ và Buettner thừa nhận đó không phải là quá trình dễ dàng nhất. Tuy nhiên, nếu bạn dành thời gian để gặp gỡ những người mới, anh tin đó là "sự đầu tư tốt nhất mà bạn có thể thực hiện cho chính mình".

Buettner khuyên nên tìm "những người bạn cùng chí hướng" bằng cách đi tình nguyện và làm điều gì đó bạn thích, cho dù đó là chăm sóc chó hay giao bữa ăn cho những người cần được giúp đỡ.

Hướng Dương (Theo Best Life). Ảnh: Freepik

 

Chế độ ăn cho người cần kiểm soát lượng axit uric trong máu

                       HÀ LÊ (THEO CỤC AN TOÀN THỰC PHẨM - BỘ Y TẾ)

Nếu lượng axit uric cao trong máu có thể gây bệnh gout và để giúp kiểm soát tốt, bạn cần theo dõi lượng thực phẩm ăn uống của bạn hàng ngày. Ăn uống lành mạnh và có thể dùng thuốc thích hợp sẽ giúp bạn đạt được mức axit uric cần mong muốn.

Nước có tính kiềm phù hợp với người có axit uric cao. Đồ hoạ: Hạ Mây

1.Táo

Táo rất giàu axit malic, sẽ giúp trung hòa axit uric. Điều này giúp giảm nhẹ cho những bệnh nhân đang bị lượng axit uric cao trong máu.

2.Giấm táo

Uống giấm táo cũng có lợi cho những người bị axit uric cao. Bạn có thể thêm 3 thìa cà phê giấm vào 1 cốc nước. Uống giấm táo giúp điều trị tình trạng axit uric cao.

3.Nước ép đậu Pháp

Uống nước ép chiết xuất từ đậu Pháp là một phương pháp điều trị bệnh gút tại nhà hiệu quả. Bạn nên uống nước trái cây lành mạnh này 2 lần/ngày vì nó giúp cải thiện tốt lượng axit uric cao trong máu.

4.Nước

Nước giúp thải độc tố ra khỏi cơ thể, bao gồm cả axit uric dư thừa. Vì vậy, hãy uống ít nhất 8-9 ly nước mỗi ngày.

5.Quả Cherry

Loại quả này có chứa chất kháng viêm, giúp giảm nồng độ axit uric, ngăn chặn axit uric kết tinh và lắng đọng trong các khớp. Một lý do nữa là loại quả này còn giúp trung hòa axit và giúp giảm viêm, đau.

6.Loại quả mọng

Ăn các loại quả mọng, đặc biệt là dâu tây và việt quất. Chúng cũng là một loại quả giúp khác viêm và giảm lượng axit uric.

7.Nước ép rau tươi

Nước ép cà rốt, củ dền, dưa chuột rất tốt và là phương thức hữu hiệu giảm lượng axit uric trong máu.

8.Sản phẩm sữa ít béo

Bạn nên dùng các sản phẩm sữa ít béo trong chế độ ăn uống của bạn, thực phẩm này sẽ giúp bạn giảm lượng axit uric trong máu

9.Thực phẩm giàu vitamin C

Ăn uống các loại thực phẩm giàu vitamin C là một cách khác để duy trì lượng axit uric. Những thực phẩm này giúp phân hủy axit uric và đào thải nó ra khỏi cơ thể. Bao gồm các loại thực phẩm như kiwi, ổi, cam, chanh, cà chua và các loại rau lá xanh khác.

10.Dầu ô liu

Nấu thức ăn với dầu ô liu, đây là một thực phẩm lành mạnh vì dầu này các đặc tính chống oxy hóa và chống viêm.

11.Hạt cần tây

Một trong những biện pháp phổ biến nhất tại nhà để điều trị nồng độ axit uric cao là ăn hạt cần tây.

12.Đậu Pinto

Đậu Pinto chứa nhiều axit folic giúp hạ axit uric một cách tự nhiên. Bạn cũng có thể ăn hạt hướng dương và đậu lăng để giảm nguy cơ lượng axit uric cao trong máu.

13.Thực phẩm giàu chất xơ

Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ cũng giúp giảm nồng độ axit uric trong máu. Chúng hấp thụ axit uric từ máu và giúp đào thải axit uric dư thừa ra khỏi cơ thể thông qua thận. Nếu bạn đã được chẩn đoán có axit uric cao, hãy tăng cường tiêu thụ các chất xơ hòa tan trong chế độ ăn uống như yến mạch, táo, cam, bông cải xanh, lê, dâu tây, quả việt quất, dưa chuột, cần tây, cà rốt và lúa mạch.

14.Chuối

Ăn chuối rất tốt trong việc giảm nồng độ axit uric dư thừa.

15.Trà xanh

Một cách khác để điều trị axit uric cao là uống trà xanh mỗi ngày. Điều này giúp kiểm soát tình trạng tăng axit uric và cũng làm giảm nguy cơ phát triển bệnh gút.

Uống nước trà xanh thường xuyên có thể hỗ trợ giảm chỉ số axit uric trong máu. Đồ hoạ: Phương Anh

16.Các loại hạt

Ăn các loại hạt có tính kiềm cao và chúng cũng thực sự giúp cải thiện lượng axit uric trong máu của bạn.

17.Cà chua, dưa chuột và bông cải xanh

Ăn cà chua, dưa chuột và bông cải xanh trước khi bắt đầu bữa ăn. Đây là cách tốt nhất để có thể ngăn ngừa sự hình thành axit uric cao trong máu của bạn. Bản chất kiềm của chúng rất hữu ích để duy trì cân bằng axit uric trong máu.

18.Omega 3

Bổ sung axit béo omega 3. Bạn có thể ăn hạt lanh, cá như cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi và quả óc chó vì chúng giúp giảm sưng và viêm.

 

NƯỚC ÉP LOẠI BỎ AXIT URIC

 5 loại nước ép loại bỏ axit uric ra khỏi cơ thể, tốt cho người bị gout

HỒNG DIỆP (THEO BOLD SKY) 

Nồng độ axit uric cao là nguyên nhân gây ra bệnh gout và các cơn đau gout cấp. Lưu ngay 5 loại nước ép này để loại bỏ axit uric ra khỏi cơ thể.

5 loại nước ép loại bỏ axit uric ra khỏi cơ thể, tốt cho người bị gout. Đồ hoạ: Hồng Diệp.

1. Nước ép dứa

Nước ép dứa giúp loại bỏ axit uric dư thừa ra khỏi cơ thể vì nó có chứa một loại enzyme gọi là bromelain. Nước ép này làm giảm đau và viêm khớp do tích tụ axit uric. Các enzyme có trong dứa hòa tan axit uric và loại bỏ nó khỏi cơ thể qua nước tiểu.

2. Nước ép cà rốt và dưa chuột

Làm nước ép từ 2 củ cà rốt, 1 quả dưa chuột và 8 miếng cần tây, uống vào buổi sáng để loại bỏ axit uric khỏi cơ thể. Đây là một thức uống rất sảng khoái và sẽ giữ cho bạn đủ nước trong ngày. Duy trì thức uống này trong ít nhất 15 đến 20 ngày để loại bỏ tất cả axit uric ra khỏi cơ thể.

3. Nước gừng

Nghiền vài lát gừng và đun sôi, để nguội rồi uống. Hoặc bạn có thể trộn với một ít mật ong để tăng hương vị. Thức uống này làm giảm đau và viêm khớp ở những nơi tích tụ axit uric.

4. Nước ép táo

Nước ép táo giúp trung hòa axit uric trong cơ thể, do đó giúp giảm đau và viêm khớp. Táo cũng chứa axit malic, có tác dụng làm giảm nồng độ axit uric trong cơ thể. Do đó, bạn hãy uống nước ép táo mỗi ngày để giảm các triệu chứng của bệnh gout.

5. Nước uống nghệ và dứa

Làm nước ép từ nửa quả dứa và thêm 2 thìa cà phê bột nghệ, 3 thìa cà phê bột gừng vào chung với nhau. Uống nước ép này hàng ngày trước khi đi ngủ để giảm đau và sưng tấy do bệnh gout gây ra

 

GIỖ TỔ HÙNG VƯƠNG

Người Việt Nam tổ chức giỗ Tổ Hùng Vương từ bao giờ?

Hằng năm cứ đến ngày 10/3 Âm lịch, nghi lễ giỗ Tổ Hùng Vương được tiến hành ở Phú Thọ, nơi phát tích của vương triều và cũng là kinh đô của nước Văn Lang xưa. Đây là quốc giỗ được tổ chức trọng thể, mọi người dân đều hướng tới. Nhiều gia đình cũng làm mâm cỗ cúng vua Hùng tại nhà mình như một hình thức tưởng nhớ công ơn tổ tiên và hướng về cội nguồn.

Theo truyền thuyết, triều đại Hùng Vương có 18 đời vua. Theo Ngọc phả Hùng Vương được biên soạn thời Lê, vua Hùng đầu tiên là Kinh Dương Vương, đời thứ hai là Lạc Long Quân. Trong khi đó, truyện Con rồng cháu Tiên lại coi con trai trưởng của Lạc Long Quân - Âu Cơ mới là Hùng Vương đời thứ nhất, còn các ngài Kinh Dương Vương, Lạc Long Quân là tổ tiên của các vua Hùng.

Hằng năm, người Việt dành một ngày để tưởng nhớ các vua Hùng bằng nghi lễ giỗ Tổ. Bạn có biết lễ giỗ tổ Hùng Vương có từ bao giờ (Ảnh: VinWonders)© Được VTC News cung cấp

Dù ai là vua Hùng đầu tiên thì triều đại này cũng có nhiều người nối nhau trị vì. Vậy giỗ Tổ Hùng Vương cụ thể là giỗ ai? Ngày 10/3 Âm lịch có phải là ngày mất của một vị vua Hùng cụ thể nào đó?

Không thể có câu trả lời chính xác, vì thông tin về triều đại này chủ yếu nằm trong huyền sử, khó xác thực về chi tiết. Về logic thì Kinh Dương Vương thực sự là tổ của các vị vua Hùng nên giỗ Tổ Hùng Vương có thể là giỗ ngài. Đây cũng có thể là ngày giỗ vị vua Hùng đầu tiên (Kinh Dương Vương hoặc cháu nội ngài).

Tuy nhiên, thông tin trên tấm bia Hùng Vương từ khảo do Tham tri Bùi Ngọc Hoàn, Tuần phủ tỉnh Phú Thọ, lập năm Bảo Đại thứ 15 (1940), đang được đặt ở Đền Thượng trên núi Hùng lại cho thấy có thể chúng ta vẫn làm lễ theo ngày giỗ của vị vua Hùng cuối cùng.

Bia viết: “Trước đây, ngày quốc tế lấy vào mùa thu làm định kỳ. Đến năm Khải Định thứ hai, Tuần phủ Phú Thọ là Lê Trung Ngọc có công văn xin Bộ Lễ ấn định ngày mồng 10 tháng Ba hằng năm làm ngày quốc tế, tức trước ngày Giỗ Tổ Hùng Vương đời thứ 18 một ngày. Còn ngày giỗ (11 tháng Ba) do dân sở tại làm lễ”.

Tuy không có câu trả lời chính xác về việc 10/3 là ngày giỗ vị vua Hùng nào nhưng dựa vào nghiên cứu lịch sử, chúng ta có thể biết được một cách tương đối lễ giỗ Tổ Hùng Vương có từ bao giờ.

Một số tài liệu lịch sử cho biết, ngày giỗ tổ đã có từ cách đây 2.000 năm. Dưới thời Thục Phán An Dương Vương, cột đá thề đã được dựng trên núi Nghĩa Lĩnh, ghi rõ: "Nguyện có đất trời lồng lộng chứng giám, nước Nam được trường tồn lưu ở miếu Tổ Hùng Vương, xin đời đời trông nom lăng miếu họ Hùng và gìn giữ giang sơn mà Hùng Vương trao lại; nếu thất hẹn, sai thề sẽ bị gió giăng, búa dập".

Các vương triều sau này cũng luôn khẳng định vai trò các vua Hùng trong việc xây dựng giang sơn. Hằng năm, người Việt dành một ngày để tưởng nhớ các vua Hùng bằng nghi lễ giỗ Tổ.

Xa xưa, người dân đến đền Hùng lễ bái vào bất cứ thời điểm nào mà họ cho là ngày tốt và có khả năng thu xếp, không cố định vào một ngày nào, nhưng đông nhất vẫn là mùa xuân, mùa thu.

Lễ cúng Tổ ở địa phương được cử hành vào ngày 12/3 Âm lịch kết hợp với thờ Thổ kỳ, thường con cháu ở xa về sẽ làm giỗ trước một ngày (11/3) chứ không mở hội lớn với quy mô toàn quốc. 

Cứ như vậy, việc lễ bái, giỗ Tổ diễn ra quanh năm, vừa tốn kém vừa thiếu sự đồng bộ, thống nhất, kém hiệu quả trong việc cố kết lòng dân. Để khắc phục điều này, năm 1917, thời vua Khải Định, Tuần phủ Phú Thọ là Lê Trung Ngọc làm bản tấu trình lên Bộ Lễ, xin định lệ lấy ngày 10/3 Âm lịch hàng năm làm ngày cúng vua Hùng của cả nước.  Từ đó, cứ vào mùng 10 tháng Ba, nhân dân các nơi đều hướng về vùng Tổ - xã Hy Cương, Lâm Thao, Phú Thọ để tưởng niệm các vị vua Hùng. Ngày này được gọi là ngày Giỗ Tổ Hùng Vương.

Hiện nay, ngày giỗ Tổ Hùng Vương cũng là quốc giỗ, một trong những ngày lễ quan trọng của đất nước.