Củ nghệ có lợi cho sức khỏe ra sao?

 Chất curcumin trong củ nghệ có thể chống viêm, hỗ trợ ngăn ngừa ung thư, tiểu đường và bệnh Alzheimer.

Giống nhiều loại gia vị khác, nghệ có lịch sử sử dụng lâu đời trong y học cổ truyền. Loại gia vị này chủ yếu được trồng từ thân rễ hoặc rễ một loài thực vật có hoa mọc ở Ấn Độ và các vùng khác của Đông Nam Á. Ngoài việc mang lại cho cà ri màu vàng rực rỡ, nghệ còn được biết đến với khả năng chống viêm mạnh và đặc tính chống oxy hóa.

Thành phần hoạt chất chính của nghệ, cũng là thành phần tạo nên màu vàng đặc trưng cho loại gia vị này, là chất curcumin - 'chìa khóa' mang lại hầu hết lợi ích sức khỏe tiềm năng từ củ nghệ.

Củ nghệ có lợi cho sức khỏe ra sao?© Được Ngoi sao cung cấp

Chất curcumin trong củ nghệ có lợi cho sức khỏe.

1. Chất chống viêm

Một trong những công dụng phổ biến nhất của củ nghệ là thường được sử dụng để chống viêm và phần lớn khả năng chống viêm của củ nghệ có thể được gán cho chất curcumin. Trên thực tế, với liều lượng phù hợp, chất curcumin có thể là một phương pháp điều trị chống viêm hiệu quả hơn các loại thuốc chống viêm thông thường như Advil (ibuprofen) và aspirin, theo một nghiên cứu trước đây.

Do chứng viêm mãn tính góp phần gây ra nhiều bệnh mãn tính, curcumin có thể giúp điều trị các tình trạng như viêm ruột, viêm tụy và viêm khớp.

2. Có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim

Một nghiên cứu trước đây cho thấy chất curcumin có thể cải thiện chức năng nội mô hoặc sức khỏe lớp màng mỏng bao phủ bên trong tim và mạch máu. Lớp màng này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh huyết áp. Chức năng nội mô thấp có liên quan đến lão hóa và tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Do đó, chất curcumin có thể giúp bảo vệ chống lại sự mất chức năng liên quan đến tuổi tác và giảm khả năng mắc bệnh tim.

Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã so sánh tác động của chương trình tập thể dục nhịp điệu kéo dài 8 tuần và bổ sung chất curcumin trong việc cải thiện chức năng nội mô ở phụ nữ sau mãn kinh. Cả nhóm tập thể dục và nhóm dùng curcumin đều có sự cải thiện như nhau về chức năng nội mô.

Một nghiên cứu khác cho thấy chất curcumin có hiệu quả tương đương trong việc cải thiện chức năng nội mô ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2. Thông thường, bệnh tim là bệnh đi kèm phổ biến của tiểu đường loại 2. Các bác sĩ thường sẽ kê thêm như thuốc Lipitor (atorvastatin) cho các bệnh nhân tiểu đường loại 2 để giảm nguy cơ bị đau tim và đột quỵ.

Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem chất curcumin có phải là chiến lược điều trị lâu dài an toàn và hiệu quả cho những người mắc bệnh tim hay không.

3. Có thể ngăn ngừa và điều trị một số loại ung thư

Do tình trạng viêm có liên quan đến sự phát triển của khối u nên các hợp chất chống viêm như curcumin có thể đóng vai trò trong điều trị và phòng ngừa nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư đại trực tràng, tuyến tụy, tuyến tiền liệt, vú và dạ dày.

Nghiên cứu trên chuột cho thấy chất curcumin có thể giúp làm chậm sự lây lan của các tế bào khối u, thậm chí ngăn chặn sự hình thành khối u ngay từ đầu ở các giai đoạn khác nhau của chu kỳ tế bào, can thiệp vào các con đường truyền tín hiệu của tế bào và khiến các tế bào ung thư đó chết đi.

Một số nghiên cứu cũng cho thấy nghệ hoặc curcumin có thể giúp giảm một số triệu chứng ung thư. Bản đánh giá nghiên cứu về tác dụng của nghệ với các bệnh tuyến tiền liệt được xuất bản tháng 8/2021 trong bộ sách Những tiến bộ trong Y học Thực nghiệm và Sinh học, cho thấy bổ sung nghệ hoặc chất curcumin có thể mang lại nhiều lợi ích.

Trong khi một số nghiên cứu cho thấy bổ sung curcumin hoặc nghệ không có tác dụng với bệnh nhân mắc bệnh tuyến tiền liệt, một số nghiên cứu cho thấy nó có lợi với mức độ kháng nguyên dành riêng cho tuyến tiền liệt, tần suất đi tiểu và mức độ khẩn cấp cũng như chất lượng cuộc sống. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng cần có nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá tác động thực sự của chất curcumin với các tình trạng tuyến tiền liệt như ung thư.

4. Có thể giảm triệu chứng viêm xương khớp

Nhờ đặc tính chống viêm mạnh, curcumin có thể là một lựa chọn điều trị lâu dài an toàn và hiệu quả cho những người bị viêm xương khớp (OA). Đây là kết luận từ các tác giả của một đánh giá về việc sử dụng curcumin trong lâm sàng để điều trị viêm xương khớp, được xuất bản online lần đầu tháng 8/2021 như một phần của bộ sách Những tiến bộ trong Y học Thực nghiệm và Sinh học.

Trong một nghiên cứu trước đây, những người bị viêm xương khớp dùng 1.000 mg Meriva mỗi ngày đã có những cải thiện đáng kể về độ cứng và chức năng thể chất sau 8 tháng, trong khi nhóm đối chứng không thấy cải thiện gì. Meriva là một phương pháp điều trị độc quyền được tạo thành từ hỗn hợp curcuminoid tự nhiên (75% curcumin; 15% demethoxycurcumin; và 10% bisdemethoxycurcumin), phosphatidylcholine (một chất hóa học có trong trứng, đậu nành và các thực phẩm khác) và cellulose vi tinh thể (bột gỗ tinh chế thường được sử dụng trong ngành công nghiệp dược và thực phẩm).

Trong khi đó, một thử nghiệm lâm sàng gần đây nghiên cứu tác dụng tiềm ẩn của chất curcumin với bệnh nhân bị thoái hóa khớp gối. Nhóm dùng 40 mg nanocurcumin trong một viên nang cứ sau 12 giờ đã giảm đáng kể cơn đau và cứng khớp sau 6 tuần so với nhóm đối chứng. Một nghiên cứu trên chuột được công bố trong số ra tháng 6/2016 của Arthritis Research & Therapy, cho thấy 50 mg curcumin đường uống cho mỗi kg trọng lượng cơ thể làm chậm đáng kể sự tiến triển của viêm khớp, trong khi điều trị bằng curcumin tại chỗ giúp giảm đau.

5. Có thể giúp điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tiểu đường

Theo một đánh giá trước đây của các nghiên cứu, curcumin trong củ nghệ có thể giúp điều trị và ngăn ngừa bệnh tiểu đường, cũng như các rối loạn liên quan như bệnh thận do tiểu đường, thường xảy ra với những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và 2. Tuy nhiên, nhiều phần của các nghiên cứu này chỉ được thực hiện trên động vật chứ không phải con người.

Chẳng hạn, một nghiên cứu trên những con chuột béo phì mắc bệnh tiểu đường loại 2 được công bố trên tạp chí Dinh dưỡng & Chuyển hóa số tháng 7/2019 cho thấy chất bổ sung curcumin giúp giảm mức insulin trong máu sau 16 tuần.

Các tác giả của một bài đánh giá cho rằng chất curcumin có thể hỗ trợ tốt trong điều trị bệnh tiểu đường để cải thiện tình trạng kháng insulin và kiểm soát lượng đường trong máu, đồng thời hạ lipid máu (chất béo có trong máu).

6. Giúp trì hoãn hoặc đảo ngược bệnh Alzheimer

Củ nghệ thậm chí có thể giúp bảo vệ não của bạn chống lại các bệnh thoái hóa phổ biến như bệnh Alzheimer bằng cách tăng mức độ yếu tố dinh dưỡng thần kinh có nguồn gốc từ não (BDNF). Đây là một loại protein được tìm thấy trong não và tủy sống, đóng vai trò chính trong việc giữ cho các tế bào thần kinh (tế bào thần kinh) khỏe mạnh, cũng như điều chỉnh giao tiếp giữa các tế bào thần kinh. Điều này rất quan trọng cho việc học tập và cải thiện trí nhớ.

Do các chứng rối loạn não phổ biến như bệnh Alzheimer có liên quan đến mức BDNF thấp hơn nên nghệ (đặc biệt là curcumin) có thể giúp trì hoãn hoặc đảo ngược quá trình thoái hóa não. Đây là kết quả sau nghiên cứu được thực hiện trên những con chuột.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng cần phải nghiên cứu thêm để xác nhận tính hiệu quả của nghệ trong việc ngăn ngừa và điều trị các bệnh thông thường về não.

7. Có thể hỗ trợ điều trị trầm cảm

Giống bệnh Alzheimer, trầm cảm có liên quan đến mức BDNF thấp hơn. Nhờ khả năng tăng mức BDNF của nghệ, loại gia vị này hứa hẹn là một loại thuốc chống trầm cảm hiệu quả. Trên thực tế, một nghiên cứu cho thấy những con chuột được tiêm 50, 100 hoặc 200 mg/kg curcumin trong 10 ngày có sự gia tăng BDNF phụ thuộc vào liều, với liều cao hơn 200 mg/kg cho thấy tác dụng chống trầm cảm lớn hơn.

Trong khi đó, trong một nghiên cứu ở người được công bố trên tạp chí Phytotherapy Research, các nhà khoa học đã chia ngẫu nhiên 60 bệnh nhân mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng vào một trong ba nhóm: Một nhóm nhận 20 mg fluoxetine hàng ngày, một nhóm khác nhận 1.000 mg curcumin và một phần ba nhận được sự kết hợp của cả hai. Sau 6 tuần, ba nhóm đã có những cải thiện tương đương nhau, khiến các nhà nghiên cứu hàng đầu cho rằng chất curcumin có thể là một phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả cho chứng rối loạn trầm cảm nặng.

8. Cải thiện làn da

Nhờ đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa, nghệ có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả cho nhiều tình trạng da khác nhau, bao gồm mụn trứng cá, bệnh chàm (viêm da dị ứng), lão hóa do ánh nắng và bệnh vẩy nến.

Một đánh giá được công bố trên Tạp chí Khoa học Y khoa Open Access Macedonian vào tháng 1/2018 cho thấy chất curcumin đường uống nói riêng có thể là lựa chọn điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh vẩy nến (một bệnh viêm da mãn tính), nhưng cần có nhiều nghiên cứu hơn trước khi các bác sĩ đưa ra khuyến nghị.

Theo các tác giả của một bài đánh giá khác, phương pháp điều trị bằng curcumin tại chỗ có thể hữu ích trong việc điều trị các rối loạn về da, đặc biệt là khi nghiên cứu trước đây cho thấy curcumin tương đối an toàn ngay cả khi sử dụng ở liều cao. Tuy nhiên màu vàng cam sáng, độ hòa tan kém và ổn định kém ở độ pH cao của curcumin khiến nó trở thành một phương pháp điều trị ngoài da không mấy hấp dẫn.

9. Bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do

Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể bạn chống lại tác hại gây ra bởi các gốc tự do, một loại nguyên tử có khả năng phản ứng cao được tạo ra trong cơ thể và được tìm thấy trong các chất gây ô nhiễm môi trường như khói thuốc lá và hóa chất công nghiệp. Tiếp xúc quá nhiều với các gốc tự do có thể gây rối loạn chất béo, protein và thậm chí cả ADN trong cơ thể, từ đó có thể dẫn đến một số bệnh và tình trạng sức khỏe phổ biến gồm ung thư, viêm khớp, bệnh tim và bệnh Alzheimer.

Các loại gia vị giàu chất chống oxy hóa như nghệ có thể đóng vai trò bảo vệ bạn khỏi tác hại của các gốc tự do. Đặc biệt, curcumin có khả năng loại bỏ các gốc tự do khác nhau, kiểm soát các enzym trung hòa các gốc tự do và ngăn chặn một số enzym tạo ra các loại gốc tự do cụ thể, theo một đánh giá trên tạp chí Thực phẩm tháng 10/2017.

10. Chống lão hóa

Hiện không có bằng chứng nào cho thấy nghệ hoặc curcumin ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ, nhưng nhờ khả năng chống viêm, bảo vệ cơ thể bạn chống lại các gốc tự do và có khả năng làm chậm quá trình thoái hóa não và các bệnh liên quan đến tuổi tác khác, nghệ và curcumin có thể chống lão hóa hiệu quả.

Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng nghệ và curcumin hầu hết an toàn, dù sẽ có một số tác dụng phụ tiêu cực như tiêu chảy, nhức đầu, phát ban nếu dùng với liều lượng từ 500 đến 12.000 mg.

11. Có thể ngăn ngừa thoái hóa mắt

Bệnh tăng nhãn áp, một nhóm bệnh về mắt, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở những người trên 60 tuổi.

Nhưng nghiên cứu sơ bộ được công bố vào tháng 7/2018 trên tạp chí Scientific Reports cho thấy các phương pháp điều trị bằng curcumin tại chỗ có thể giúp bảo vệ mắt chống thoái hóa. Các nhà nghiên cứu đã áp dụng dung dịch nhỏ mắt curcumin độc quyền cho chuột hai lần mỗi ngày trong ba tuần. Vào cuối cuộc nghiên cứu, những con chuột không được điều trị đã giảm 23% tế bào võng mạc so với nhóm chuột được điều trị.

Kết quả trên có vẻ ấn tượng, tuy nhiên cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem chất curcumin có hiệu quả trong việc ngăn ngừa thoái hóa mắt ở người hay không.

           Hướng Dương (Theo Everyday Health)